İşitme cihazı çevreden gelen sesleri amplifiye ederek yani seslerin şiddetini arttırarak işitme kayıplı bireylerin daha rahat işitmesini sağlayan aletlerdir. Gerek genetik işitme kaybı gerekse diğer etmenler sonucu ortaya çıkan işitme kayıplarında erken tanının hemen ardından işitme cihazı kullanmak gerekmektedir.
İşitme Cihazı Seçim Kriterleri
İşitme cihazları detaylı odyolojik değerlendirmelerin ardından bireyin;
- İşitme kaybı tipine
- İşitme kaybının derecesine ve konfigürasyonuna
- Kelimeleri ayırt etme skorlarına
- Yaşına
- El ve göz koordinasyonuna dikkat edilerek seçilmelidir.
Ardından kişiye özgü olarak ayarlanmalı ve istisnai durumlar dışında kalıp uygulaması mutlaka yapılmalıdır. Tüm bunlara ek olarak gerçek kulak ölçümü (REM) yapılarak ayarlar objektif olarak teyit edilmelidir.
İşitme Cihazı Hangi Durumlarda Kullanılır ?
Hastanelerin Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümünde muayene olduktan sonra ve odyolojik değerlendirmelerin ardından işitme kaybı tanısı alan hastaların işitme kaybının kalıcı olduğu ve ilaç veya ameliyat ile düzelme ihtimalinin olmaması durumunda cihaz kullanması önerilir. Ameliyat açısından riskli bulunan bireyler ise ameliyatla işitmesinin daha iyi hale geleceği öngörülse bile risk sebebiyle cihaz kullanması önerilir.
Gerek dış kulak ve/veya orta kulak kaynaklı olan iletim tipi işitme kaybında gerekse iç kulak ve/veya işitme siniri kaynaklı olan sensörinöral tip işitme kayıplarında bireylerin cihaz kullanma kriterlerine uygunsa cihaz kullanması gerekir. Total kayıp dediğimiz işitmenin işitmenin tamamen kaybolması durumlarında cihazdan fayda görmek mümkün değildir.
İşitme Cihazları Nasıl Çalışırlar ?
İşitme cihazlarının parçaları temel olarak 3’e ayrılır;
- Mikrofon: Çevreden gelen seslerin elektriksel sinyale çevrilmesini sağlar.
- Amplifikatör: Mikrofondan gelen elektrik sinyalinin şiddetini arttırır.
- Hoparlör: Şiddeti arttırılmış olan elektriksel sinyali tekrar ses enerjisine dönüştürerek iletir.
İşitme Cihazı Türleri
İşitme cihazları temel olarak boyutlarına ve özelliklerine göre sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmalar;
- Kulak İçi
- IIC (Görünmez Kulak Kanalı İçinde Bulunan)
- CIC (Tamamı Kulak Kanalı İçinde Bulunan)
- ITC (Kulak Kanal İçinde Bulunan)
- ITE (Kulak İçi Yarım Konka)
- ITE Tam Konka (Kulak İçi Tam Konka)
- Kulak Arkası
- BTE (Klasik Kulak Arkası)
- RIC (Hoparlörü Kulak İçinde)
İşitme Cihazı Nasıl Seçilir ?
KBB hekimi, odyolog veya uzman odyolog tarafından bireyin işitme kaybının tipine, derecesine ve konfigürasyonuna göre cihaz seçimi yapılmalıdır. Ayrıca bireyin yaşı, kelimeleri ayırt etme skoru, el ve göz koordinasyonu seçim kriterleri arasında yer almalıdır. İşitme cihazı seçiminin bir uzman tarafından yapılması cihazdan alınacak verimin daha iyi olması için önem arz etmektedir.
Uzm. Ody. Hasan ÇOBAN